Akciğerde hava birikmesi akciğerde yırtılma meydana gelmesi sonucunda göğüs boşluğunda hava birikmesini ifade eder.
Göğüs boşluğunda biriken hava akciğerin rahat bir şekilde genişlemesini bozarak, nefes alıp vermeyi güçleştirmektedir. Bu nedenle akciğerde hava birikmesi belirtileri gösteren hastaların, vakit kaybetmeden göğüs cerrahisi uzmanından randevu alması gerekir.
Akciğerde Hava Birikmesi – Pnömotoraks Nedir?
Pnömotoraks yani akciğerde hava birikmesi göğüs boşluğunda ve akciğer zarları arasında hava toplanmasıdır. Bazı hastalarda akciğerin yüzeyinde, özellikle akciğerin üst kısmında sonradan gelişebilen ya da doğuştan olan bleb denilen baloncuklar da vardır. Bu baloncukların patlaması sonucunda da akciğerde hava birikir.
Akciğerde Hava Birikmesi Belirtileri Nelerdir?
Pnömotoraks belirtileri nelerdir?Belirtilerhastalığın şiddetine göre değişiklik gösterir. Ancak hastalığın ilk belirtisi ani başlayan ve şiddetlenen göğüs ağrısıdır. Akciğerde hava birikmesi rahatsızlığı noktasında hastalarda en çok görülen şikâyetler şu şekildedir;
Akciğerde Hava Kaçağı Belirtileri | |
Ani başlayan ve şiddetli göğüs ağrısı | Nefes darlığı |
Ani tansiyon düşüklüğü | Öksürük |
Dudaklarda morarma | İlerleyen vakalarda şok |
Nabızda hızlanma | Sırt ağrısı |
Akciğerde Hava Birikmesi Nasıl Meydana Gelir?
Akciğer rahat bir şekilde vücuda oksijen girmesini ve vücuttaki kan dolaşımını sağlar. Ancak bu organda herhangi bir nedenden kaynaklı olarak kaçak meydana gelirse, bu kaçak akciğer dokusu ve göğüs duvarı arasında birikir. Daha sonra akciğerde yırtılma gelişir ve akciğerde hava birikmesi meydana gelir.
Zamanla biriken hava akciğerin rahat bir şekilde genişlemesini bozarak hastalarda nefes alıp vermeyi güçleştirir. Özellikle sigara içen kişiler için bu durum risklidir. Genellikle pnömotoraks nedenleri arasında travmalar yer alır. Bu hastalığa neden olan diğer durumlar ise şöyledir;
- Akciğer hastalıkları; zatürre, verem, amfizem, sarkoidoz, kistik fibroz, akciğer kanseri, başta akciğer olmak üzere kalp, beyin, göz ve lenf bezleri gibi organları tutan hastalıklar
- Göğüs kafesi yaralanmaları;çarpma, düşme ve vurma sonrası, şiddetli darbe, trafik kazası, delici silah ve ateşli yaralanmalar, kırık kaburganın akciğere batması, bronkoskopi veya biyopsi gibi işlemlerin sonucu ve kalp masajı
Pnömotoraks Risk Grubunda Kimler Yer Alır?
Akciğerde hava birikmesi için bazı kişiler risk grupları içerisindedir. Hastalığın meydana gelmesinde genellikle tütün ürünlerinin kullanımı gibi etkenler rol oynar. Ancak çoğunlukla hastalığa yakalanma riski bulunan kişiler şu şekildedir;
- Zayıf, sigara içen 20 – 40 yaş arası erkekler
- Daha önce akciğer hastalıkları geçirenler
- Genetik hastalığı bulunanlar. Özellikle alfa-1 antitripsin eksikliği olan hastalar
- Basınç değişikliğine maruz kalanlar
- Suni solunum cihazına bağlı olan hastalar
Akciğerde Hava Birikmesi Tanısı Nasıl Konur?
Göğüs hastalıkları uzmanı çeşitli rahatsızlıkların tanısının konulmasında büyük rol oynar. Akciğerde hava birikmesi hastalığının tanısı içinde uzman doktor hastanın şikâyetleri, altta yatan akciğer hastalığı olup olmadığı ve önceden geçirilmiş pnömotoraks hikâyesini birlikte inceler.
Doktor hastanın fiziki muayene sırasında solunum seslerinin kaybolması veya azalması gibi durumları takip eder. Akciğer radyografisi çekilerek akciğerdeki kaçağın ne derecede olduğu belirlenir. Bazı durumlarda akciğer tamamen sönebilir. Bu durumda kalp sıkışır ve kalbin çalışması engellenir. Ayrıca vücuda kan pompalamasını engelleyen tansiyon pnömotoraks görülür. Böyle bir durumda acil müdahale gerekir.
Akciğerde Hava Kaçağı Kendiliğinden Geçer mi?
Akciğerde hava birikmesi türleri bulunan bir rahatsızlıktır. Bu hastalık 3 şekilde oluşur. Hastalığın türleri; kendiliğinden oluşan (spontan), bir hastalığı bağlı olarak çıkan (sekonder) ve tıbbi bir müdahale sonucu ya da travma sonucu ortaya çıkan (iyatrojenik) pnömotorakstır.
Hafif derecede meydana gelen vakalar kendiliğinden geçer. Ancak ileri derecedeki pnömotoraks türlerinde ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle hastalığın belirtileri ortaya çıktığında geçip geçmeyeceğini beklemek yerine bir hastaneye başvurmak gerekmektedir.
Akciğerde Hava Kaçağı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Akciğerdeki havanın bir şekilde boşaltılarak tedavinin gerçekleşmesi gerekir. Tedavinin yapılabilmesi için birçok yöntem bulunmaktadır. Hastanın durumuna göre en doğru tedaviyi Prof. Dr. Semih Halezeroğlu gerçekleştirmektedir. Hastalığın tedavisi için gerçekleştirilebilecek yöntemler şu şekildedir;
- Göğüs tüpü takılması
- İğne ile havanın boşaltılması yani aspirasyon
- Gözlem ve oksijen tedavisi
- Cerrahi tedavi yöntemleri
Akciğer Hava Kaçağı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Akciğer hava kaçağı ameliyatı 3 farklı şekilde gerçekleşmektedir. Bu ameliyatlar şöyledir;
- Açık ameliyat / aksiler torakotomi
- Kapalı ameliyat / video yardımlı torakoskopik cerrahi (Tek PORT VATS)
- Plöredez
Akciğerde Hava Birikmesi Ameliyatı Gerekli Olan Hastalar
Akciğerde biriken hava bazı kişilerde ciddi sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu kişilerde en kısa sürede cerrahi yöntemler tercih edilerek, akciğerde bulunan havanın boşaltılması gerekir. Ameliyatın gerekli olduğu hastalar şu şekildedir;
- Hava kaçağı uzayan hastalar
- Tek akciğeri olan hastalar
- Pnömotoraksın tekrar etme durumları
- Çift taraflı pnömotoraks gelişmiş hastalar
- Mesleki açıdan akciğer hava kaçağına yatkınlığı olan hastalar
Akciğerde Baloncuk Öldürürmü?
Akciğerde bulunan baloncukların patlaması sonucunda akciğer etrafında oluşan basınç, akciğerin bir kısmını ya da tamamının sönmesine neden olur. Erken müdahale oldukça önemlidir. Akciğerin sönmesi durumunda en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurulur.
Akciğer Patlaması Öldürür mü?
Akciğerin patlaması veya sönmesi nadiren ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Akciğerde yer alan baloncukların patlaması sonucunda akciğerde hava birikir. Biriken havanın çokluğu durumunda bu hava kalp ve akciğere baskı yapabilir. Bu durum ise ani tansiyon düşmesine yol açabilir. Böyle bir durum gelişen hastalarda ciddi sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Akciğerde yer alan bleb veya bül olarak adlandırılan hava keseciklerinin patlama sonucunda akciğerde hava birikmesi meydana gelir. Bu durumla ilgili en sık sorulan sorular şu şekildedir;
1 – Akciğerde Hava Birikmesi Nasıl Geçer?
Akciğerde hava birikmesi tedavi şekilleri, havanın miktarına göre değişiklik göstermektedir. Çok az miktarda akciğerde hava kaçağı bulunan hastalar gözlem altına alınır. Ancak yüksek oranda hava kaçağı bulunan hastalara oksijen verilir. Ayrıca çok yüksek miktarlarda havanın olması durumunda hekim tarafından göğüs boşluğundaki havanın dışarıya atılmasına yönelik girişimler yapılır. Bu tür vakalarda tüp drenajı uygulanır.
2 – Akciğerde Hava Birikmesi Tehlikeli midir?
Özellikle travma sonucunda neticesinde ortaya çıkan akciğerde hava birikmesi ileri vakalarda tehlikeli olabilmektedir. Çünkü kaçan havanın yüksek miktarda olması akciğerin rahat bir şekilde genişlemesini bozar ve hastalarda nefes almayı güçleştirir.
3 – Akciğer Neden Hava Dolar?
Amfizem ve KOAH hastalıkları akciğerde hava birikmesi nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Ancak yüksekten düşme, göğüs boşluğuna sert darbe alma ve trafik kazası gibi durumlarda, akciğer sönmesine neden olur. Akciğer sönmesinin kısa sürede tedavi edilmesi gerekir.
4 – Pnömotoraks Kansere Çevirir mi?
Pnömotoraks kansere dönüşen bir rahatsızlık değildir. Çünkü bu hastalık akciğerin düzgün bir şekilde genişlemesini engeller ve solunum sorunlarına yol açar. Ancak kansere dönüşme eğilimi göstermez. Çoğu zaman kansere benzer belirtiler gösteren rahatsızlık akla bu soruyu getirmektedir.
5 – Pnömotoraks Kendiliğinden Geçer mi?
Akciğerde hava birikmesi çok küçük ölçekli ise nadir de olsa kendi kendine düzelebilme eğilimi göstermektedir. Ancak genellikle kendi kendine geçmeyen ve tedavi gerektiren bir rahatsızlık olmaktadır. Hastalığın seyri, tedavi şekli ve belirtileri ile ilgili detaylı bilgi için Prof. Dr. Semih Halezeroğlu ile iletişime geçebilirsiniz.