Akciğer sönmesi akciğer etrafında çeşitli sebeplerden dolayı oluşan baloncuğun patlaması sonucu hava birikmesi ile ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Farklı çeşitleri de bulunan bu rahatsızlık, aslında halk arasında pek bilinmez. Genelde kişilerin başına gelmeden akıllara gelen bir hastalık türü değildir. Bu konuda ve evreleri hakkında tüm merak edilenler aşağıda sıralanmıştır.
Akciğer Sönmesi Nedir?
Kısa bir tanımla akciğerde sönme rahatsızlığı, akciğerlerde artan basınç nedeniyle ciğerlerde yaşanan sönme olayıdır. Ölümcül olmayan ancak kişinin hayat kalitesini düşüren bir rahatsızlıktır. Farklı sebeplerden dolayı ortaya çıkan bu rahatsızlık ikiye ayrılmaktadır.
- Pnömotoraks Tipi Sönme: Akciğerin etrafında oluşan baloncuklar patlar. Bunun sonucunda hava akciğer ve kaburgalar arasında sıkışır. Basınç yüzünden dıştan bası ile akciğerler söner. Yani içine hava dolamaz. Halk arasında sık karşılaşılan akciğer çökmesi tipi pnömotorakstır. Genelde genç, uzun boylu ve ince yapılı erkeklerde görülen bir rahatsızlıktır.
- Atelektazi Tipi Sönme: Soluk borusunun içerisinde biriken balgamlar veya soluk alıp vermeyi zorlaştıran tümör gibi durumlar akciğere hava girmemesine sebep olur. Hava dolmayan akciğerin kısımlarında sönme olayı yaşanır. Genelde yaşlıların balgam temizleyememeleri sonucunda ortaya çıkar.
Akciğer Sönmesi Belirtileri Nelerdir?
Atelektazi veya pnömotoraks tipi ciğer sönmelerinin belirtileri de ortaktır. Ancak bu belirtiler durumun ciddiyetine göre değişkenlik göstermektedir. İşte pnömataraks belirtileri:
- Göğüste oluşan ani ağrı
- Nefes darlığı
- Kalp hızında artış
- Nefes almada hızlanma
- Kan basıncı düşüklüğü
- Genişlemiş şah damarı
- Yorgunluk
- Tam nefes alamama
- Nefes alırken ciğerde batma
Akciğer Sönmesi Tedavisi Nasıldır?
Akciğer sönmesi tedavisi sönmenin büyüklüğüne ve hastanın genel durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Ancak aşağıda belli başlı tedavi yöntemlerine değinilmiştir.
Gözlemlemek |
Küçük veya hafif yaşanan akciğer sönmesi durumunda doktorlar dinlenme ve oksijen tedavisini uygun görürler. Küçük çaplı sönmeler bu şekilde kendiliğinden geçebilir. |
İğne Aspirasyonu |
Yine küçük çaplı akciğer sönmelerinde ince bir iğne kullanılarak hava çekilebilir. Biraz ağrılı bir süreçtir. Çünkü iğne kaburga arasından akciğer ile göğüs duvarı arasındaki boşluğa yerleştirilir. |
Göğüs Tüpü Drenajı |
Akciğer zarına biriken havayı dışarı atmak için göğüs tüpü takılır. Böylece basınç azaltılır ve akciğer tekrar genişler. |
Torakoskopik Cerrahi |
Akciğer sönmesinin ileri boyutlarında yukarıdaki tedaviler yetersiz kalır. Bu evrede ameliyat ile tedavi tercih edilir. Plevral boşlukta kesik oluşturulur ve cerrahi müdahale yapılır. Genelde travmatik akciğer yaralanmalarında, her 2 akciğer sönmesi durumlarında, tekrarlayan akciğer köprüsü sorununda, göğüs tüpünde sürekli hava sızıntısı olma durumlarında cerrahi müdahalelere başvurulur. Kapalı ve açık yöntem olmak üzere de iki farklı şekilde uygulanabilir. |
Akciğer Sönmesi Risk Faktörleri İçerisinde Kimler Vardır?
Zaman zaman aniden ortaya çıksa da bazı yaşam tarzları ve hastalıklar da akciğer sönmesi rahatsızlığını tetiklemektedir. Bu durumlar ise şöyle açıklanmaktadır.
- Futbol ve hokey gibi vücut teması olabilecek spor türleri
- Kaza, yaralanma, düşme gibi olumsuz durumlar
- Solunum sıkıntısı yaşayanlar
- Sigara içenler
- Astım hastaları
- Göğüs ve akciğer rahatsızlığı olanlar
- KOAH hastaları
- Uzun ve ince vücutlu kişiler
Ayrıca erkeklerin akciğer sönme rahatsızlığı yaşamaları kadınlara göre çok daha yüksektir. Kadınlarda da nadiren de olsa adet döngüsüyle ilişkili bu rahatsızlık görülebilir.
Akciğer Sönmesi Nasıl Olur?
Rahatsızlığın oluşmasında pek çok faktör bulunur. Bu faktörler kişilerden kaynaklanmayan genetik hastalıklara göre ve kişilerin başlına gelen olaylara göre ikiye ayrılır.
Tıbbı faktörler:
- Astım
- KOAH
- Amfizem
- Akciğer Kanseri
- Marfan Sendromu
- Marfan endromu
- Akut Solunum sıkıntısı
- Pnömoni
- Tüberküloz
Travmatik Olaylar arasında:
- Kafa travması
- Kurşun yaralanmaları
- Bıçak yaralanması
- Trafik kazası
- Uyuşturucu madde kullanımı
- Derin deniz dalışı
- Hava basınçlarına maruz kalınan uçuşlar
Akciğer Sönmesi Nasıl Geçer?
Öncelikli olarak doğru bir doktor tercihi yapılmalıdır. İşinde uzman, sizi motive edecek ve süreci güzel yönetecek doktor tercihi süreci oldukça kolaylaştırmaktadır. Bu konuda hastalara Semih Halezeroğlu önerilir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız mutlaka bu isim aklınızda olmalıdır.
Pnömotoraks tedavisi için önce doktor muayene ederek nefes alışverişini kontrol eder. Daha sonrasında gerek görürse göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi, ultrosonografi, arteriyel kan gazı testi gibi tetkiklere başvurulabilir.
Akciğer Sönmesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Akciğer sönmesi hakkında tüm merak edilenler detaylı şekilde anlatılmıştır. Süreç ile ilgili bazı merak edilen sorulara ise aşağıda yer verilmiştir.
1 – Akciğer Sönmesi Tehlikeli mi?
Pnömotoraks rahatsızlığı genelde tehlikesi olamamakla birlikte zaman zaman ölümcül sonuçlara sebep olabilir. Bu sebeple akciğer sönmesi tehlikeli mi sorusuna net bir cevap vermek doğru olmaz.
2 – Akciğer Sönmesi Nasıl İyileşir?
Bu hastalığı tedavi etmek için akciğer etrafında biriken fazla hava tahliye edilir. Bunun içinde bir tüp yerleştirilir. Ancak bu durum tekrarlayabilen bir sorundur. Ve farklı tedavi yöntemleri de mevcuttur.
3 – Akciğer Büzüşmesi Neden Olur?
Bu soruna neden olan durum mukus, solunum yoluyla akciğerlere kaçan yabancı cisim veya hava yollarındaki tümör nedeniyle akciğerlerde oluşan tıkanıklıktır. Çeşitli hastalıklar ve yaşanan olaylar bu rahatsızlığı tetiklemektedir.
4 – Akciğer Kendini Tamir Eder mi?
Akciğerin kendini yenilemesi için hastalar yaşam tarzlarını değiştirmeli, çevresel koşullara dikkat etmeli, oksijen alımını artırmalı ve genel sağlık durumunu önemsemelidir.