Akciğer sönmesi neden olur? Tıpta karşılaşılan sağlık sorunlarından biri de akciğer sönmesidir. Bu durumun çeşitli nedenleri olabilmektedir. Vücudun en önemli organlarından olan akciğerlerde rastlanan bu rahatsızlık tıp biliminde; “Pnömotoraks” veya “Atelaktazi” denilir. Peki akciğer sönmesi neden olur? Nasıl tedavi edilir? İşte tüm detaylar.
Akciğer Sönmesi Neden Olur? Türleri Nelerdir?
Akciğer sönmesi rahatsızlığı iki şekilde gerçekleşir. Bunlar şöyle isimlendirilir.
- Atelektazi
- Pnömotoraks
Bireyde Atelektazi tipi akciğer sönmesi görülürse balgam, tümör gibi oluşumların soluk alınmasını zorlaştırması şeklinde ortaya çıkar. Diğer bir tür olan Pnömotoraks tipi akciğer sönmesi ise farklı nedenlerden dolayı akciğer etrafında oluşan baloncuğun patlaması ile oluşur. Bazı durumlarda hayati tehlike boyutlarına ulaşan bu rahatsızlık hangi şekilde olursa olsun tedavi edilmesi şart olan bir rahatsızlıktır.
Bu iki tür ile karşımıza çıkan akciğer sönmesi neden olur? Akciğer sönmesi belirtileri nelerdir? Yazımızın devamında inceleyebilirsiniz.
1 – Akciğer Sönmesi Neden Olur? Nedenleri Nelerdir?
Akciğer sönmesi neden olur sorusunun cevabı tipine göre farklılık gösterir.
Pnömotoraks tipi akciğer sönmesi şikayetinde şu şekilde nedenler öne çıkar.
- Akciğer etrafında oluşan baloncukların patlaması en önemli neden olarak karşımıza çıkar. Baloncukların patlaması ile birlikte akciğer etrafında oluşan hava basıncı akciğerin bir kısmının ya da tamamının sönmesine sebep olur. Böyle durumlar genelde çok genç, uzun boylu ve ince yapılı erkeklerde daha sık rastlanır.
- Uçak seyahati veya dalgıçlık gibi basınç farkının ani olarak değiştiği durumlarda akciğer etrafındaki baloncuğun patlaması durumu ile karşılaşılır.
- Göğse alınan sert ya da delici yaralanmalar bu tip akciğer sönmesine neden olabilir.
- KOAH, kistik fibroz, akciğer kanseri veya pnömoni (zatürre) gibi bir akciğer hastalığı olan kişilerde bu rahatsızlıklar akciğer dokusunun hasar görmesine neden olur. Bunun sonucunda ise akciğer sönmesine zemin hazırlanmış olur.
- Sigara kullanmak akciğer sönmesinin en önemli nedenleri arasındadır.
Atelektazi tipi akciğer sönmesinin belirtilerini ise şöyle sıralamak mümkündür:
- Yaşlıların balgamını tam olarak temizleyememesi
- Hastanın derin nefes alamaması
- Ameliyat olan hastalarda ameliyat sonrası ortaya çıkan öksürememe durumu
- Akciğer sönmesi neden olur sorusunun bir cevabı ise yabancı maddelerin nefes yolunu tıkamasıdır.
- Nefes yolunda oluşan tümörün alanı daraltması bilinen nedenler arasında yer alır.
2 – Akciğer Sönmesi Belirtileri Nelerdir?
Her iki tip akciğer sönmesinin ortak belirtileri vardır. Bunları tablodan inceleyebilirsiniz.
Akciğer Sönmesinin Belirtileri | |
Nefes darlığı | Öksürük |
Nabız artışı | Oksijen düzeyinin düşmesi |
Akciğer sönmesi neden olur sorusu kadar belirtilerin iyi takip edilmesi ve şikayetlerin doğru bir şeklide aktarılması teşhis ve tedavi için önem taşır.
3 – Akciğer Sönmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Akciğer sönmesi neden olur incelerken hastanın şikayetlerinden yola çıkılır. Doktor muayenesi ve radyolojik görüntüleme yöntemleri ile tam teşhis konulur.
Pnömotoraks tipi akciğer sönmesi durumlarında akciğer röntgeni ile kolaylıkla teşhis konulur. Akciğer röntgeninde sönmenin yaşandığı kısım siyah olarak gözükür. Ayrıca akciğer söndüğünden dolayı röntgen görüntüsünde küçük görünür.
Atelektazi tipi akciğer sönmesinde akciğer röntgeninde yeterli oranda bir görüntü oluşturmayabilir. Görüntü bazen bir çizgi şeklinde olabilmektedir. Böylesi durumlarda hastanın klinik bulguları radyolojik görüntülemeler ile karşılaştırmak gerekir. Ancak o şekilde doğru teşhis konulur.
Bazen sönmeyen akciğer sönen tarafa doğru büyüyebilir. Bazen düşük olması gereken diyafram yükselebilmektedir. Hekimlerin bütün verileri değerlendirerek teşhisi koyması doğruluğu açısından önemlidir. Gerekli görülen durumlarda net teşhis için bilgisayarlı tomografi görüntülemesi de istenebilir.
4 – Akciğer Sönmesi Tedavisi Nasıldır?
Akciğer sönmesi tedavisi farklı yöntemler kullanılır. Akciğer sönmesi neden olur sorusundan sonra en çok merak edilen tedavinin nasıl yapıldığıdır. Bu alanda uzman hekimlerle Prof. Dr. Semih Halezeroğlu gibi tedavinizi planlamak sizi güvende hissettirecektir.
Tedavi yöntemleri akciğer sönmesinin tipine göre şekillenmektedir. Pnömotoraks tipi akciğer tedavisinde havanın dışarı tahliyesi için tüp yerleştirilmesi ile genel olarak hastaların çoğunun tedavisi tamamlanmaktadır. Ancak pnömotoraks tipi tekrarlama olasılığı bulunan bir rahatsızlıktır. Böylesi durumlarda hastada cerrahi yöntemler uygulanmaktadır.
Pnömotoraks pilot, dalgıç gibi herhangi bir basınç değişikliğinin çok fazla yaşandığı hastalarda daha sık görüldüğü ve tekrarlama olasılığı fazla olduğu için ikinci kez gerçekleşmesi beklenmeden tedavi yöntemi olarak cerrahi operasyonlar tercih edilir.
Atelektazi tipi akciğer sönmesinin tedavisinde nefes almayı engelleyen nedenin ortadan kaldırılması gerekir. Eğer balgam varsa bronkoskopi ile giderilebilir. Eğer tümör gibi bir etken varsa tümörün çıkartılması bir tedavi yöntemidir.
5 – Akciğer Sönmesi Tüp Takılması İşlemi Nedir, Nasıl Yapılır?
Tüp takılması yatak başında ya da ameliyathanede yapılabilmektedir. İki kaburga arasına küçük bir delikten minik bir tüp göğüs boşluğuna gönderilir. Bu tüp akciğerin etrafında biriken havanın tahliyesi sağlar. Tüp takılması işlemi lokal anestezi altında yapılır.
Ancak ameliyat sonucu akciğer zarı ağrının yoğun olarak hissedilebileceğin bir yer olduğu için hastalar şiddetli ağrı yaşayabilir. Böyle durumlarda ağrı kontrolü için belli bir süre ağrı kesici kullanılmak gerekir.
Ameliyattan sonra genellikle tüpler 1 hafta içerisinde çıkarılır. Tüpler çıkması ile hasta tamamen normal hayatına dönebilir, nefes alıp verme düzelir.
6 – Sönen Akciğer Tekrar Düzelir mi? Akciğer Sönmesi Neden Olur?
Eğer uygulanan tedavilerle iyileşme görülmezse ileri tedavi yöntemlerine geçmek gerekir. Akciğerin fazla söndüğü durumlarda biriken havayı dışarı atmak için önce göğüs tüpü takılır. İyileşme durumuna bağlı olarak tüp çıkarılarak hasta taburcu edilir. Ancak özellikle sigara içmeye devam edenlerde bu hastalık sıklıkla tekrarlar.
Sık Sorulan Sorular
Akciğer sönmesi neden olur konusuile ilgili olarak sorulan sorulara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
1 – Akciğer Sönmesi Kaç Günde İyileşir?
Akciğer sönmesi neden olur sorusuyla birlikte akla gelen bir soru da iyileşmedir. İyileşme süreci kişiden kişiye değişkenlik göstermekle birlikte ortalama olarak bir değer verilebilir. Atelektazi tipi akciğer sönmesinde iyileşme bronkoskopi işleminden sonra kısa sürede olur.
Hasta işlemden hemen sonra rahatlama gösterir. Pnömotoraks tipi akciğer sönmesinde ortalama 2-3 gün içinde tamamen iyileşme gerçekleşir.
2 – Akciğer Sönmesi Ölümcül müdür?
Akciğer sönmesi rahatsızlıklarında nadiren ölümcül sonuçlar görülür. Pnömotoraks tipi akciğer sönmesinde akciğerin etrafındaki balonun patlamasıyla akciğerin etrafında biriken hava çoksa kalp ve akciğerde baskıya neden olur. Bu durumda ani tansiyon düşmesine neden olur. Atelektazi tipi akciğer sönmelerinde bütün akciğerin sönmesi ile hayati tehlike ortaya çıkabilir. Ancak bu çok nadir görülebilen bir durumdur.
4 – Akciğer Sönmesi Neden Olur? Akciğer Sönmesi Ameliyatı Var mıdır?
Akciğer sönmesi ameliyatı kapalı yöntem ile yapılan bir cerrahi işlemdir. Bu yöntem Pnömotoraks tipi akciğer sönmesi oluştuğunda uygulanır. Ameliyat ile akciğerin etrafındaki baloncuklu bölüm çıkartılır. Ayrıca cerrahi işlem sırasında akciğer zarları bir kısmı da çıkarılır.
Atelektazi tipi akciğer sönmesinde ise tedavi yöntemi olarak genellikle bronkoskopi kullanılır.
5 – Akciğer Sönmesine Hangi Doktor Bakar?
Akciğer ve solunum yolu ile ilgili ciddi rahatsızlıkları olanların, göğüs ağrısı ya da solunum ile ilgili şikâyeti olanların tanı ve tedavi için göğüs cerrahisi veya göğüs hastalıkları hekimlerine gitmeleri gerekmektedir.